ماترا، شهری باستانی واقع در منطقه باسیلیکاتا، در جنوب ایتالیا، یکی از مقاصد گردشگری است که به عنوان یکی از خاصترین و شگفتانگیزترین شهرهای جهان شناخته میشود. این شهر به واسطه ساختار منحصربهفرد خود که شامل خانههای سنگی و غارهای باستانی معروف به “ساسی” است، توانسته است به یکی از جذابترین مقاصد توریستی در جهان تبدیل شود. در سال ۲۰۱۹، ماترا به عنوان “پایتخت فرهنگی اروپا” انتخاب شد و این افتخار، توجه بیشتری به این شهر جلب کرد و ماترا را در کانون توجه گردشگران جهانی قرار داد. اما زیبایی ماترا فقط به تاریخ و معماری آن محدود نمیشود. این شهر تلفیقی از تاریخ، فرهنگ، طبیعت و هنر است که همه آنها دست به دست هم دادهاند تا تجربهای منحصر بهفرد و به یادماندنی را برای بازدیدکنندگان فراهم کنند. با یوروگردی همراه باشید.
راهنمای مطالعه
- تاریخچه شهر ماترا
- جاذبههای گردشگری ماترا
- ۱. ساسی دی ماترا (Sassi di Matera)
- ۲. کلیسای سانتا ماریا دی ایدریس (Santa Maria de Idris)
- ۳. پارک کلیساهای غاری (Parco delle Chiese Rupestri)
- ۴. موزه ملی دومنیکو ریجیو (Museo Nazionale Domenico Ridola)
- ۵. کلیسای جامع ماترا (Cattedrale di Matera)
- ۶. کازا نوا (Casa Noha)
- ۷. گشتوگذار در کوچههای باریک و سنگفرش
- ۸. غار موزهای پالومبارا (Museo Laboratorio della Civilta Contadina)
- فرهنگ و هنر در ماترا
- غذا و خوراکیهای محلی ماترا
- سوالات متداول
تاریخچه شهر ماترا
شهر ماترا یکی از قدیمیترین سکونتگاههای انسانی در جهان است که تاریخ آن به بیش از ۹۰۰۰ سال پیش برمیگردد. قدیمیترین بخش شهر، ساسی (Sassi di Matera)، شامل شبکهای از خانهها، کلیساها و معابد غاری است که از سنگهای آهکی تشکیل شدهاند. این غارها در طی هزاران سال توسط انسانها حک شدهاند و بهعنوان خانه، کلیسا و انبارهای کوچک استفاده میشدند. در واقع، این منطقه یکی از طولانیترین سکونتگاههای انسانها در جهان محسوب میشود و همچنان دارای آثار و بقایای قابل توجهی از دوران نوسنگی تا قرون وسطی است.
در قرون وسطی، ماترا به عنوان یک مرکز مهم مذهبی و فرهنگی در منطقه شناخته میشد و کلیساهای بسیاری در سرتاسر شهر ساخته شد. اما با گذر زمان و تغییرات اجتماعی و اقتصادی، بسیاری از ساکنان ساسی را ترک کردند و شهر تا اوایل قرن بیستم به یکی از فقیرترین مناطق ایتالیا تبدیل شد.
در دهه ۱۹۵۰، دولت ایتالیا به دلیل وضعیت نگرانکننده بهداشتی در ساسی، مردم را به مناطق جدیدتر منتقل کرد و بخش قدیمی شهر به حال خود رها شد. اما از دهه ۱۹۸۰ به بعد، تلاشهایی برای بازسازی و احیای ماترا آغاز شد. در نهایت، در سال ۱۹۹۳، ساسی به عنوان یک میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید و این نقطه عطفی در تاریخ شهر بود که سبب جذب گردشگران از سراسر جهان شد.
جاذبههای گردشگری ماترا
۱. ساسی دی ماترا (Sassi di Matera)
بخش قدیمی ماترا که با نام “ساسی” شناخته میشود، مهمترین جاذبه گردشگری این شهر است. این منطقه شامل شبکهای از خانهها و غارهایی است که در دل سنگهای آهکی حک شدهاند و به صورت متراکم و لایهلایه بر روی تپههای ماترا قرار دارند. این خانهها که هزاران سال قدمت دارند، همچنان بهخوبی حفظ شدهاند و امروزه بسیاری از آنها به موزهها، هتلها و رستورانهای شیک تبدیل شدهاند.
ساسی دی ماترا از دو بخش اصلی به نامهای “ساسو باریزانو” و “ساسو کاوئوسو” تشکیل شده است. هر یک از این مناطق، داستانها و زیباییهای خاص خود را دارند. در طول گشتوگذار در ساسی، میتوانید از کلیساهای غاری (Chiese Rupestri) بازدید کنید که برخی از آنها به قرن نهم میلادی برمیگردند و با نقاشیهای دیواری فوقالعاده تزئین شدهاند.
۲. کلیسای سانتا ماریا دی ایدریس (Santa Maria de Idris)
یکی از زیباترین کلیساهای غاری در ماترا، کلیسای سانتا ماریا دی ایدریس است که در دل یک صخره قرار گرفته و چشماندازی زیبا از شهر و درههای اطراف ارائه میدهد. این کلیسا در قرن نهم میلادی ساخته شده و در داخل آن نقاشیهای دیواری قدیمی و بینظیری به چشم میخورد.
۳. پارک کلیساهای غاری (Parco delle Chiese Rupestri)
این پارک شامل مجموعهای از کلیساهای غاری و خرابههای باستانی است که در اطراف شهر ماترا قرار دارند. این منطقه بهعنوان یکی از بزرگترین مناطق باستانشناسی در جنوب ایتالیا شناخته میشود و بهویژه برای علاقهمندان به تاریخ و معماری دوران باستان جذابیت دارد. در این پارک میتوانید از کلیساهایی بازدید کنید که برخی از آنها بیش از هزار سال قدمت دارند و همچنان بهخوبی حفظ شدهاند.
۴. موزه ملی دومنیکو ریجیو (Museo Nazionale Domenico Ridola)
این موزه که به نام باستانشناس معروف دومنیکو ریجیو نامگذاری شده است، یکی از مهمترین موزههای باستانشناسی در ماترا است. در این موزه میتوانید آثار و اشیای باستانی متعددی از دوران پیشاتاریخ تا دوره رومیان را مشاهده کنید. این موزه بهخوبی نمایانگر تاریخ غنی و پربار منطقه باسیلیکاتا است و برای علاقهمندان به تاریخ و باستانشناسی یک مقصد ایدهآل به شمار میآید.
۵. کلیسای جامع ماترا (Cattedrale di Matera)
کلیسای جامع ماترا در بالاترین نقطه شهر قرار دارد و مشرف به مناطق ساسی است. این کلیسا که در قرن سیزدهم میلادی ساخته شده، نمونهای برجسته از معماری سبک رومانسک است. در داخل کلیسا، تزئینات بینظیری از طلاکاریها و نقاشیهای دیواری وجود دارد که هر بازدیدکنندهای را مجذوب خود میکند.
۶. کازا نوا (Casa Noha)
این مکان که در قلب ساسی قرار دارد، به نوعی یک موزه تعاملی است که تاریخ و فرهنگ ماترا را به بازدیدکنندگان معرفی میکند. در این موزه میتوانید از طریق نمایشهای ویدئویی و صوتی، با تاریخ و روند توسعه شهر آشنا شوید و به سفری در طول قرنها از گذشته تا حال ماترا بپردازید.
۷. گشتوگذار در کوچههای باریک و سنگفرش
یکی از بهترین تجربیاتی که در ماترا میتوانید داشته باشید، گشتوگذار در کوچههای باریک و پرپیچ و خم شهر است. این کوچهها که میان خانههای سنگی و غارهای باستانی کشیده شدهاند، حس و حال خاصی دارند و هر گوشهای از آنها یک داستان برای گفتن دارد. بسیاری از این کوچهها بهصورت ناگهانی به فضاهای باز و زیبا منتهی میشوند که چشماندازهای فوقالعادهای از شهر و طبیعت اطراف ارائه میدهند.
۸. غار موزهای پالومبارا (Museo Laboratorio della Civilta Contadina)
این موزه یکی از جاذبههای فرهنگی منحصر به فرد ماترا است که به تاریخ و زندگی روزمره کشاورزان قدیمی منطقه اختصاص دارد. در این موزه میتوانید ابزارها، وسایل و روشهای سنتی زندگی کشاورزان و کارگران منطقه را مشاهده کنید و با نحوه زندگی ساده و خودکفای آنان آشنا شوید.
فرهنگ و هنر در ماترا
ماترا نه تنها به واسطه تاریخ باستانی خود، بلکه به دلیل نقش برجستهاش در فرهنگ و هنر معاصر نیز شناخته شده است. این شهر در سال ۲۰۱۹ به عنوان “پایتخت فرهنگی اروپا” معرفی شد و از آن زمان به بعد، میزبان رویدادهای متعددی در زمینه هنرهای تجسمی، موسیقی، تئاتر و ادبیات بوده است. همچنین فیلمهای متعددی از جمله فیلم معروف “مسیح” به کارگردانی مل گیبسون در این شهر فیلمبرداری شدهاند که به شهرت جهانی آن افزوده است.
غذا و خوراکیهای محلی ماترا
غذاهای محلی ماترا نیز یکی از جاذبههای اصلی این شهر محسوب میشوند. آشپزی ماترا برگرفته از سنتهای کشاورزی و دامداری منطقه باسیلیکاتا است و به استفاده از مواد ساده اما باکیفیت مشهور است. برخی از غذاهای محلی که باید حتما در سفر به ماترا امتحان کنید عبارتند از:
- پانه دی ماترا (Pane di Matera): نان سنتی ماترا که از آرد گندم مخصوص و به روشهای سنتی تهیه میشود. این نان طعم و عطر بینظیری دارد و بهعنوان یکی از نانهای برتر ایتالیا شناخته میشود.
- پاستا آلوریکینا (Pasta alla Lucana): یک نوع پاستا با سس مخصوص باسیلیکاتا که از ترکیب گوجهفرنگی، پیاز، سیر، و روغن زیتون تهیه میشود.
- کاپریوتا (Capriata): یک خوراکی سنتی که از حبوبات مختلف و سبزیجات محلی تهیه میشود و در فصلهای سرد سال محبوبیت دارد.
شهر ماترا با تاریخ غنی، معماری منحصربهفرد و فرهنگ پویا، یکی از شگفتانگیزترین مقاصد گردشگری در ایتالیا و جهان است. این شهر که زمانی به عنوان یک مکان فراموششده و محروم شناخته میشد، اکنون به یک جواهر فرهنگی تبدیل شده و هر ساله هزاران گردشگر را به خود جذب میکند. اگر به دنبال یک تجربه متفاوت و فراموشنشدنی هستید، سفر به ماترا در سال ۲۰۲۴ میتواند انتخابی عالی باشد. با گشتوگذار در کوچههای باستانی، بازدید از کلیساهای غاری و لذت بردن از غذاهای محلی، تجربهای بینظیر از تاریخ و فرهنگ ایتالیا خواهید داشت.
سوالات متداول
۱. بهترین زمان برای سفر به ماترا کدام است؟
بهترین زمان برای سفر به ماترا بهار و پاییز است. در این فصلها، هوا معتدل و مطبوع است و شهر از نظر گردشگری کمترددتر از فصل تابستان میباشد.
۲. آیا میتوان در ساسی اقامت داشت؟
بله، بسیاری از خانههای قدیمی و غارهای ساسی به هتلها و اقامتگاههای شیک و منحصربهفرد تبدیل شدهاند و شما میتوانید تجربهای خاص از اقامت در این مکانها داشته باشید.
۳. چگونه به ماترا دسترسی پیدا کنیم؟
ماترا نزدیکترین فرودگاه به خود را در باری دارد. از باری میتوانید با استفاده از قطار، اتوبوس یا خودروی شخصی به ماترا برسید. همچنین امکان دسترسی از فرودگاه ناپل نیز وجود دارد.
۴. آیا برای بازدید از ساسی نیاز به راهنما داریم؟
گرچه بازدید از ساسی بهتنهایی امکانپذیر است، اما استفاده از راهنماهای محلی میتواند اطلاعات مفیدی در مورد تاریخ و فرهنگ این منطقه به شما ارائه دهد و تجربه بازدید شما را غنیتر کند.
۵. چه غذاهای محلی در ماترا توصیه میشوند؟
از غذاهای معروف ماترا میتوان به نان “پانه دی ماترا”، “پاستا آلوریکینا” و خوراک سنتی “کاپریوتا” اشاره کرد که توصیه میشود حتماً آنها را امتحان کنید.