
گلدن ویزای پرتغال (Golden Visa Portugal) یکی از برجستهترین برنامههای اقامتی اروپا است که از اکتبر ۲۰۱۲ برای جذب سرمایهگذاری خارجی و تقویت اقتصاد پرتغال راهاندازی شد. این برنامه به شهروندان غیراتحادیه اروپا امکان میدهد از طریق سرمایهگذاری در بخشهای تعیینشده، اقامت موقت پرتغال را دریافت کنند و پس از ۵ سال برای اقامت دائم و پس از ۶ سال برای شهروندی اقدام کنند. این ویزا به دلیل مزایایی مانند شرط حضور کم (۷ روز در سال)، سفر بدون ویزا به حوزه شنگن، و مسیر سریع به شهروندی، برای مهاجران از سراسر جهان، از جمله ایرانیان، جذاب است. تا جولای ۲۰۲۵، بیش از ۱۲,۷۰۰ متقاضی برای این برنامه اقدام کردهاند و حدود ۷.۸ میلیارد یورو سرمایه به پرتغال جذب شده است. این مقاله با هدف پاسخگویی کامل به نیازهای اطلاعاتی مهاجران، تمامی جنبههای گلدن ویزای پرتغال را با جزئیات بررسی میکند.
گلدن ویزای پرتغال چیست؟
گلدن ویزا یا ویزای طلایی پرتغال، که به نام مجوز اقامت برای فعالیت سرمایهگذاری (ARI) شناخته میشود، برنامهای برای اعطای اقامت موقت به سرمایهگذاران غیراتحادیه اروپا است. این برنامه پس از بحران اقتصادی ۲۰۰۸ طراحی شد تا سرمایه خارجی را به پرتغال جذب کند. این ویزا به متقاضی اصلی، همسر، فرزندان زیر ۲۴ سال (در صورت وابستگی مالی یا تحصیل)، و والدین بالای ۶۵ سال اجازه اقامت میدهد. دارندگان ویزا میتوانند بدون نیاز به ویزای اضافی به ۲۶ کشور حوزه شنگن سفر کنند و از کیفیت زندگی بالا در پرتغال بهرهمند شوند.
مزایای گلدن ویزای پرتغال
گلدن ویزای پرتغال مزایای متعددی دارد که آن را به گزینهای ایدهآل برای مهاجران تبدیل کرده است:
- سفر آزادانه به شنگن: امکان سفر بدون ویزا به ۲۶ کشور حوزه شنگن (مانند آلمان، فرانسه، اسپانیا).
- شرط حضور حداقلی: تنها ۷ روز اقامت در سال اول و ۱۴ روز در هر دوره دوساله برای حفظ اقامت کافی است.
- اقامت خانوادگی: شامل همسر، فرزندان زیر ۲۴ سال (در صورت تحصیل تماموقت یا وابستگی مالی)، و والدین بالای ۶۵ سال.
- مسیر شهروندی سریع: اقامت دائم پس از ۵ سال و شهروندی پس از ۶ سال با آزمون ساده زبان پرتغالی (سطح A2).
- مزایای مالیاتی: برنامه NHR (Non-Habitual Resident) تا ۱۰ سال معافیت یا کاهش مالیات بر درآمد خارجی ارائه میدهد.
- دسترسی به خدمات عمومی: تحصیل رایگان در مدارس دولتی و خدمات درمانی باکیفیت پرتغال.
- انعطافپذیری اقامت: امکان زندگی در کشور دیگر و سفر به پرتغال تنها برای تمدید ویزا.
- پاسپورت قدرتمند: پاسپورت پرتغال با رتبه ۴ در شاخص هنلی ۲۰۲۵، امکان سفر بدون ویزا به ۱۸۲ کشور را فراهم میکند.
- امنیت و کیفیت زندگی: پرتغال با نرخ جرم پایین و آبوهوای معتدل، یکی از امنترین کشورهای جهان است.
روشهای سرمایهگذاری برای گلدن ویزای پرتغال
از فوریه ۲۰۲۳، گزینه خرید ملک حذف شده و گزینههای زیر در دسترس هستند:
- انتقال سرمایه:
- حداقل ۱.۵ میلیون یورو در حساب بانکی پرتغال یا خرید سهام شرکتهای پرتغالی.
- مناسب برای سرمایهگذاران با منابع مالی بالا که به دنبال گزینهای کمریسک هستند.
- صندوقهای سرمایهگذاری:
- حداقل ۵۰۰,۰۰۰ یورو در صندوقهای سرمایهگذاری یا خطرپذیر مورد تأیید دولت (مانند Pela Terra یا Atlantic Fund).
- محبوبترین گزینه به دلیل بازده سالانه ۳-۷٪ و مدیریت حرفهای.
- ایجاد شغل:
- ایجاد حداقل ۱۰ شغل تماموقت برای اتباع پرتغالی یا سرمایهگذاری ۳۵۰,۰۰۰ یورو در شرکتی که حداقل ۵ شغل دائمی ایجاد کند.
- مناسب برای کارآفرینانی که قصد راهاندازی استارتاپ یا کسبوکار دارند.
- حمایت از تحقیقات علمی:
- حداقل ۵۰۰,۰۰۰ یورو در فعالیتهای تحقیقاتی توسط مؤسسات علمی دولتی یا خصوصی.
- مناسب برای افرادی که به پروژههای علمی و فناوری علاقهمند هستند.
- حمایت از فرهنگ و میراث ملی:
- حداقل ۲۵۰,۰۰۰ یورو در پروژههای بازسازی میراث ملی یا فعالیتهای فرهنگی (مانند بازسازی موزهها یا حمایت از جشنوارهها).
- کمهزینهترین گزینه، مناسب برای سرمایهگذاریهای فرهنگی.
راهنمای انتخاب صندوق سرمایهگذاری:
- معیارهای انتخاب: بررسی سابقه صندوق، بازده سالانه، ریسک، و تأییدیه دولتی.
- صندوقهای معتبر: Pela Terra (تمرکز بر کشاورزی پایدار)، Atlantic Fund (تمرکز بر فناوری)، و Optimus Fund (تمرکز بر املاک تجاری).
- ریسک و بازده: بازده متوسط ۳-۷٪ سالانه با ریسک متوسط؛ برخی صندوقها بازخرید پس از ۵ سال را تضمین میکنند.
- مشاوره: همکاری با مشاوران مالی معتبر برای تحلیل صورتهای مالی صندوقها ضروری است.
جدول مقایسه گزینههای سرمایهگذاری:
نوع سرمایهگذاری | حداقل مبلغ (یورو) | ریسک | بازده بالقوه | پیچیدگی فرآیند | مدت نگهداری |
---|---|---|---|---|---|
انتقال سرمایه | ۱,۵۰۰,۰۰۰ | کم | کم | ساده | ۵ سال |
صندوق سرمایهگذاری | ۵۰۰,۰۰۰ | متوسط | متوسط تا بالا | متوسط | ۵-۷ سال |
ایجاد شغل | ۳۵۰,۰۰۰ | بالا | متوسط | پیچیده | ۵ سال |
تحقیقات علمی | ۵۰۰,۰۰۰ | متوسط | کم | متوسط | ۵ سال |
حمایت فرهنگی | ۲۵۰,۰۰۰ | کم | کم | ساده | ۵ سال |
توجه: پروندههای خرید ملک قبل از فوریه ۲۰۲۳ همچنان پردازش میشوند، اما گزینه جدیدی برای خرید ملک وجود ندارد.
شرایط اخذ گلدن ویزای پرتغال
متقاضیان باید شرایط زیر را داشته باشند:
- ملیت: غیراتحادیه اروپا، غیرمنطقه اقتصادی اروپا، یا غیرسوئیس.
- سن: حداقل ۱۸ سال.
- عدم سوءپیشینه: گواهی از کشور محل اقامت و هر کشوری که بیش از یک سال در آن اقامت داشتهاید (معتبر برای ۹۰ روز).
- منابع مالی: اثبات تمکن مالی برای سرمایهگذاری و هزینههای زندگی (حداقل ۱۲,۰۰۰ یورو سالانه برای متقاضی اصلی).
- ویزای شنگن معتبر: برای ورود به پرتغال در مراحل اولیه.
- بیمه درمانی: بیمه بینالمللی یا تحت پوشش خدمات بهداشت ملی پرتغال (SNS).
- شماره مالیاتی (NIF): برای انجام تراکنشهای مالی و سرمایهگذاری.
مراحل دریافت گلدن ویزای پرتغال
فرآیند دریافت ویزا معمولاً ۶ تا ۱۲ ماه طول میکشد:
- مشاوره اولیه: انتخاب گزینه سرمایهگذاری با کمک وکیل یا مشاور مهاجرتی.
- دریافت شماره مالیاتی (NIF): از اداره مالیات پرتغال (نیاز به آدرس محلی یا نماینده قانونی).
- افتتاح حساب بانکی: برای انتقال سرمایه یا مدیریت سرمایهگذاری.
- انجام سرمایهگذاری: انتقال وجه، خرید سهام، یا ثبت شرکت.
- جمعآوری مدارک: پاسپورت، گواهی عدم سوءپیشینه، مدارک مالی، و بیمه.
- ارسال درخواست به AIMA: اداره مهاجرت پرتغال (جایگزین SEF از اکتبر ۲۰۲۳) درخواست را بررسی میکند.
- مصاحبه و بیومتریک: سفر به پرتغال برای ارائه اثر انگشت و عکس (۲ تا ۴ ماه پس از درخواست).
- صدور کارت اقامت: کارت یکساله که هر دو سال تمدید میشود.
جدول زمانی فرآیند:
مرحله | زمان تقریبی |
---|---|
مشاوره و انتخاب سرمایهگذاری | ۱-۴ هفته |
دریافت NIF و حساب بانکی | ۲-۶ هفته |
انجام سرمایهگذاری | ۱-۳ ماه |
جمعآوری مدارک | ۲-۸ هفته |
بررسی توسط AIMA | ۴-۸ ماه |
صدور کارت اقامت | ۲-۶ هفته |
مدارک موردنیاز
- پاسپورت معتبر (برای متقاضی و اعضای خانواده).
- گواهی عدم سوءپیشینه (ترجمه رسمی به پرتغالی یا انگلیسی).
- مدارک مالی (گواهی تمکن، صورتحساب بانکی ۶ ماه اخیر).
- مدارک سرمایهگذاری (قرارداد صندوق، اسناد شرکت، یا تأییدیه بانکی).
- بیمه درمانی معتبر (پوشش حداقل ۳۰,۰۰۰ یورو).
- اظهارنامه مالیاتی (عدم بدهی مالیاتی در کشور محل اقامت).
- شماره مالیاتی پرتغال (NIF).
- رسید پرداخت هزینههای AIMA.
هزینههای گلدن ویزای پرتغال
- هزینه سرمایهگذاری: ۲۵۰,۰۰ تا ۱.۵۰۰,۰۰۰ یورو.
- هزینههای پردازش:
- درخواست اولیه: ۵,۳۲۵ یورو برای هر نفر.
- تمدید اقامت: ۲,۶۶۳ یورو برای هر نفر.
- اعضای خانواده: ۵۳۳ یورو برای هر نفر.
- هزینههای جانبی:
- وکیل/مشاور: ۵,۰۰۰-۲۰,۰۰۰ یورو.
- مالیات نقلوانتقال: ۸-۱۲٪ ارزش سرمایهگذاری.
- هزینه بانکی: ۱۰۰-۵۰۰ یورو برای افتتاح.
- ترجمه مدارک: ۵۰۰-۲,۰۰۰ یورو.
- هزینههای سفر: برای بیومتریک و مشاوره (حدود ۱,۰۰۰-۵,۰۰۰ یورو).
نمودار هزینههای اولیه (برای متقاضی اصلی):
برنامه NHR: راهنمای مالیاتی
برنامه Non-Habitual Resident (NHR) مزایای مالیاتی ویژهای برای مهاجران ارائه میدهد:
- معافیتها:
- درآمد خارجی (حقوق بازنشستگی، سود سهام، اجاره) تا ۱۰ سال معاف از مالیات.
- سود سرمایهگذاری خارجی با نرخ صفر یا کاهشیافته.
- مالیات درآمد محلی: نرخ ثابت ۲۰٪ برای مشاغل حرفهای (مثل مهندسی، پزشکی) به جای نرخ تصاعدی تا ۴۸٪.
- شرایط:
- اقامت حداقل ۱۸۳ روز در سال در پرتغال.
- ثبتنام بهعنوان مقیم مالیاتی.
- عدم اقامت مالیاتی در پرتغال طی ۵ سال گذشته.
- مثال:
- یک بازنشسته با درآمد بازنشستگی ۶۰,۰۰۰ یورو در سال، حدود ۱۲,۰۰۰ یورو مالیات سالانه در پرتغال معمولی میپردازد، اما با NHR این مبلغ صفر میشود.
- یک فریلنسر با درآمد ۴۰,۰۰۰ یورو در پرتغال، به جای ۴۸٪، تنها ۲۰٪ مالیات میپردازد.
مراحل درخواست NHR:
- دریافت اقامت پرتغال (مثل گلدن ویزا).
- ثبت آدرس در پرتغال.
- ارسال درخواست به اداره مالیات پرتغال (پورتال آنلاین).
- ارائه مدارک اقامت و درآمد.
زندگی در پرتغال: جزئیات شهرها
پرتغال به دلیل امنیت، آبوهوای مدیترانهای، و فرهنگ غنی، مقصدی ایدهآل است. جزئیات زندگی در شهرهای محبوب:
- لیسبون (پایتخت):
- هزینه ماهانه (خانواده ۴ نفره): ۳,۰۰۰-۴,۵۰۰ یورو (اجاره آپارتمان ۲خوابه: ۱,۵۰۰-۲,۵۰۰ یورو).
- مزایا: مرکز اقتصادی، اقتصادی، فرهنگی، بافرهنگی، بافرهای بینالمللی، و زندگی شبانه پرجنبوجوش.
- معایب: هزینه بالا، شلوغی در فصل توریست.
- پورتو:
- هزینه: ۲,۲۵۰-۳,۵۰۰ یورو (اجاره: ۱,۵۰۰-۱,۸۰۰ یورو).
- مزایا: شهر دومین، بافرهنگ، باکیفیت، بافرهای زندگی، و هزینههای کمتر.
- معایب: فرصتهای شغلی کمتر نسبت به لیسبون.
- آلگاروه (منطقه جنوبی):
- هزینه: ۲۵,۸۵۰-۳,۰۰ یورو (اجاره: ۱۵۰-۷۰۰-۱,۲۰۰ یورو).
- مزایا: سواحل زیبا، آبوهوای گرم، و مناسب برای بازنشستگان.
- معایب: دور از مراکز تجاری، خدمات محدودتر.
- کاشکایش (نزدیک لیسبون):
- هزینه: ۲,۸-۴,۵۰۰,۵۰۰ یورو (اجره: ۱,۲۵۰-۲,۰۰ یورو).
- مزایا: نزدیکی به لیسبون، سواحل لوکس، و محیط خانوادگی.
- معایب: هزینههای مشابه لیسبون.
هزینههای زندگی روزمره (تقریبی):
- وعده غذایی در رستوران متوسط: ۱۰-۱۵ یورو.
- بلیط حملونقل عمومی (ماهانه): ۳۰-۴۰ یورو.
- اینترنت پرسرعت: ۳۰-۵۰ یورو ماهانه.
- قبض برق و آب: ۸۰-۱۲۰ یورو ماهانه.
سیستم آموزشی:
- مدارس دولتی: رایگان برای دارندگان اقامت، آموزش به زبان پرتغالی.
- مدارس بینالمللی: مانند Lisbon International School یا British School of Porto، هزینه سالانه ۱۲,۰۰۰-۲۰,۰۰۰ یورو.
- دانشگاهها: دانشگاههای برتر (مانند دانشگاه لیسبون)، شهریه ۱,۵۰۰-۷,۰۰۰ یورو سالانه برای اتباع پرتغال.
خدمات درمانی:
- سیستم عمومی (SNS): رایگان یا کمهزینه (ویزیت پزشک عمومی: ۵-۱۰ یورو).
- بیمارستانهای خصوصی: ویزیت متخصص ۸۰-۱۵۰ یورو، با کیفیت بالا و زمان انتظار کم.
- بیمه خصوصی: سالانه ۵۰۰-۱,۵۰۰ یورو برای پوشش جامع.
فرهنگ و ادغام:
- پرتغالیها مهماننواز و چندزبانه (انگلیسی در شهرها رایج است).
- یادگیری پرتغالی (سطح A2) برای شهروندی و ادغام بهتر توصیه میشود.
- رویدادهای فرهنگی: جشنوارههای محلی، موسیقی فدو، و غذاهای سنتی (مانند باکالائو و پاشتل د ناتا).
مقایسه با سایر برنامههای اقامتی اروپا
کشور | حداقل سرمایهگذاری | شرط حضور | شهروندی | مزایای کلیدی |
---|---|---|---|---|
پرتغال | ۵۵۰,۰۰۰ یورو | ۵ روز/سال | پس از ۶-۸ سال | شرط حضور کم، مالیات NHR |
یونان | ۵۵,۰۰۰ یورو | بدون حضور | خیر | کمهزینه، خرید ملک |
اسپانیا | ۵۰۰,۰۰۰ یورو | بدون شرط | پس از ۱۲-۳ سال | خیر |
مالت | ۱۲,۰۰۰ یورو | خیر | خیر |
تحلیل:
- پرتغال: مناسب برای خانوادههایی که شرط حضور کم و شهروندی سریع میخواهند.
- یونان: کمهزینهتر، اما بدون مسیر شهروندی.
- اسپانیا: گرانتر، با مسیر شهروندی طولانیتر.
- مالت: سریعترین مسیر شهروندی، اما با هزینه بالا.
تجربههای واقعی مهاجران
- خانواده ۵ نفره ایرانی (لیسبون، ۲۰۲۴):
- سرمایهگذاری: ۵۰۰,۰۰۰ یورو در صندوق Atlantic Fund.
- تجربه: از کیفیت مدارس بینالمللی و معافیتهای NHR راضیاند. چالش اصلی: انتقال پول از طریق صرافی در دبی.
- کارآفرین هندی (پورتو، ۲۰۲۳):
- سرمایهگذاری: ۳۵۰,۰۰۰ یورو در استارتاپ فناوری با ۱۲ شغل.
- تجربه: از حمایتهای دولتی برای کسبوکار راضی است، اما فرآیند ثبت شرکت زمانبر بود.
- بازنشسته کانادایی (آلگاروه، ۲۰۲۴):
- سرمایهگذاری: ۵۵۰,۰۰۰ یورو در پروژه بازسازی موزه.
- تجربه: از آبوهوای گرم و هزینههای پایین زندگی لذت میبرد؛ یادگیری پرتغالی را چالش میداند.
آینده گلدن ویزای پرتغال
تا جولای ۲۰۵۵, بحثهایی درباره تغییرات احتمالی در جریان است:
- اخبار اخیر: فشارهای اتحادیه اروپا برای محدود کردن برنامههای گلدن ویزا به دلیل نگرانیهای شفافیت مالی.
- تخمین: احتمال افزایش حداقل سرمایهگذاری یا الزامات سختتر در سالهای آینده. پروندههای قبل از تغییرات جدید همچنان معتبرند.
- توصیه: اقدام سریع برای استفاده از شرایط فعلی.
نکات پیشرفته برای مهاجران ایرانی
- انتقال پول:
- چالش: تحریمهای بانکی ایران مانع انتقال مستقیم میشوند.
- راهکار: استفاده از صرافیهای معتبر در ترکیه (مانند صرافیهای استانبول) یا امارات (صرافیهای دبی). هزینه انتقال: ۱-۳٪.
- مثال: انتقال ۵۰۰,۰۰۰ یورو از طریق صرافی در دبی با هزینه ۱۰,۰۰۰ یورو و زمان ۵-۱۰ روز.
- مدارک:
- گواهی عدم سوءپیشینه از وزارت امور خارجه ایران (ترجمه رسمی به پرتغالی یا انگلیسی).
- مدارک مالی (صورتحساب بانکی یا گواهی تمکن) از بانکهای بینالمللی (مانند بانکهای ترکیه).
- پاسپورت با حداقل ۲ سال اعتبار.
- مشاوره حقوقی:
- موسسات معتبر: ویزاپلاس، گلدن وست، یا MIE.
- هزینه: ۵,۰۰۰-۱۵,۰۰۰ یورو برای مدیریت کامل پرونده.
- توصیه: بررسی مجوز موسسه و سابقه در پروندههای ایرانی.
- یادگیری زبان:
- آزمون A2 پرتغالی برای شهروندی ساده است (خواندن، نوشتن، مکالمه ابتدایی).
- منابع: اپلیکیشن Duolingo، کلاسهای آنلاین Instituto Camões، یا معلمان خصوصی (هزینه: ۲۰-۵۰ یورو در ساعت).
معایب و چالشهای گلدن ویزای پرتغال
- هزینه بالا: حداقل ۵۵۰,۰۰۰ یورو برای بسیاری از مهاجران قابل توجه است.
- ریسک سرمایهگذاری: صندوقها یا کسبوکارها ممکن است بازده تضمینشده نداشته باشند.
- تغییرات قانونی: احتمال محدودیتهای جدید در آینده.
- زبان: یادگیری پرتغالی برای شهروندی یا ادغام چالشبرانگیز است.
- هزینههای زندگی: لیسبون و کاشکایش گراناند (مشابه تهران یا استانبول).
- تأخیر در پردازش: برخی پروندهها به دلیل حجم بالا تا ۱۲ ماه طول میکشند.
سوالات متداول (FAQ)
- آیا میتوانم با گلدن ویزا کار کنم؟
- بله، اما نیاز به مجوز کار جداگانه دارید یا از طریق ثبتشده خود (مثل خوداشتغالی) فعالیت کنید.
- اگر سرمایهگذاریام سودآور نباشد، چه میشود؟
- اقامت شما تا زمانی که سرمایهگذاری حفظ شود، معتبر است.
- آیا فرزندانم میتوانند در دانشگاههای پرتغال تحصیل کنند؟
- بله، با شهریه مشابه اتباع پرتغال (۱,۵۰۰-۷,۰۰ یورو در سال).
- آیا میتوان ویزا را به اقامت کاری تبدیل کرد؟
- خیر، اما میتوانید مسیرهای دیگر (مثل ویزای D2) را بررسی کنید.
- آیا اقامت شامل والدین زیر ۶۵ سال میشود؟
- خیر، مگر اینکه وابستگی مالی شدید اثبات شود (موارد نادر).
منابع معتبر
- اداره مهاجرت پرتغال (AIMA): www.aima.gov.pt
- اداره مالیات پرتغال: www.portaldasfinancas.pt
- صندوقهای سرمایهگذاری:
- Pela Terra: www.pelaterra.pt
- Atlantic Fund: www.atlanticfund.pt
- موسسات مهاجرتی:
- VisaPlus: www.visaplus.com
- Golden West: www.goldenwest.com
- MIE: www.mie.global
- منابع زبان: Instituto Camões (www.instituto-camoes.pt).
نتیجهگیری
گلدن ویزای پرتغال یک فرصت استثنایی برای مهاجران ایرانی و سایر غیراتحادیه اروپا است که به دنبال اقامت در اروپا، سفر آزادانه در شنگن، و شهروندی یک کشور امن و پیشرفته هستند. با وجود حذف گزینه خرید ملک، گزینههای صندوق سرمایهگذاری، ایجاد شغل، و حمایت فرهنگی همچنان جذاباند. مهاجران ایرانی باید با چالشهایی مانند انتقال پول و ترجمه مدارک را با دقت مدیریت کنند و با مشاوران معتبر همکاری کنند. پرتغال با آبوهوای معتدل، امنیت بالا، و کیفیت زندگی بینظیر، مقصدی ایدهآل برای خانوادهها، کارآفرینان، و بازنشستگان است. برای شروع، تماس با موسسات مهاجرتی یا مراجعه به وبسایت AIMA توصیه میشود.