کشورهای انگلیسی‌زبان اروپا کدام هستند؟

در اروپا، زبان انگلیسی به عنوان زبان رسمی یا یکی از زبان‌های اصلی در چندین کشور و قلمرو به کار می‌رود. این مناطق به دلیل تاریخچه استعماری، موقعیت جغرافیایی، یا سیاست‌های فرهنگی و آموزشی، زبان انگلیسی را به عنوان زبان رسمی یا پرکاربرد پذیرفته‌اند. در این مقاله، کشورهای انگلیسی‌زبان اروپا، شامل بریتانیا، جمهوری ایرلند، مالت، و جبل‌الطارق، به طور جامع بررسی می‌شوند. همچنین، نقش زبان انگلیسی در این مناطق، تاریخچه، چالش‌ها، فرصت‌ها، و مقایسه با سایر کشورهای اروپایی مورد تحلیل قرار می‌گیرد. با یوروگردی همراه باشید.

۱. کشورهای انگلیسی‌زبان اروپا

چهار منطقه در اروپا به طور رسمی از زبان انگلیسی به عنوان زبان اصلی یا رسمی استفاده می‌کنند: بریتانیا (انگلستان، اسکاتلند، ولز، و ایرلند شمالی)، جمهوری ایرلند، مالت، و جبل‌الطارق. در ادامه، هر یک از این مناطق با جزئیات بیشتری بررسی می‌شود.

الف) بریتانیا (United Kingdom)

• زبان رسمی: انگلیسی
• جمعیت: حدود ۶۷.۴ میلیون نفر (بر اساس برآورد سال ۲۰۲۴)
• پایتخت: لندن
• ویژگی‌ها:
  • بریتانیا زادگاه زبان انگلیسی است و این زبان در تمام جنبه‌های زندگی، از آموزش و رسانه تا سیاست و تجارت، غالب است.
  • لهجه‌ها و گویش‌های متنوعی مانند انگلیسی استاندارد بریتانیایی، کاکنی (Cockney)، اسکاتلندی، ولزی، و لهجه‌های ایرلند شمالی وجود دارند. این تنوع زبانی به دلیل تاریخچه طولانی مهاجرت و تکامل فرهنگی است.
  • بریتانیا از طریق امپراتوری خود در قرن‌های گذشته، زبان انگلیسی را به سراسر جهان، از جمله مناطق اروپایی مانند مالت و جبل‌الطارق، گسترش داد.
  • انگلیسی در بریتانیا نه تنها زبان ارتباطی، بلکه نماد هویت فرهنگی و ملی است.
• آموزش: سیستم آموزشی بریتانیا بر پایه زبان انگلیسی است. در کنار آن، زبان‌های محلی مانند ولزی (در ولز) و گیلیک اسکاتلندی (در اسکاتلند) نیز در برخی مناطق تدریس می‌شوند. بر اساس گزارش یورواستات (۲۰۲۳)، بیش از ۹۸٪ مردم بریتانیا به انگلیسی تسلط دارند.
• اقتصاد و فرهنگ: زبان انگلیسی نقش کلیدی در اقتصاد بریتانیا دارد. لندن به عنوان یکی از مراکز مالی جهان، از انگلیسی به عنوان زبان اصلی تجارت بین‌المللی استفاده می‌کند. همچنین، صنعت رسانه (مانند بی‌بی‌سی) و فرهنگ پاپ بریتانیایی (مانند گروه‌های موسیقی و فیلم‌ها) تأثیر جهانی دارند.

ب) جمهوری ایرلند (Republic of Ireland)

• زبان رسمی: انگلیسی و ایرلندی (گیلیک)
• جمعیت: حدود ۵.۱ میلیون نفر (برآورد ۲۰۲۴)
• پایتخت: دوبلین
• ویژگی‌ها:
  • انگلیسی زبان اصلی ارتباطات روزمره در ایرلند است، در حالی که زبان ایرلندی (گیلیک) به عنوان زبان ملی و فرهنگی حفظ شده و در برخی مناطق، به‌ویژه در غرب (مناطق Gaeltacht)، صحبت می‌شود.
  • لهجه ایرلندی انگلیسی با تلفظ و واژگان خاص خود، مانند استفاده از کلمه “grand” به معنای “خوب”، متمایز است.
  • تاریخچه استعماری بریتانیا (تا استقلال ایرلند در سال ۱۹۲۲) باعث شد که انگلیسی به زبان غالب تبدیل شود، اما تلاش‌هایی برای احیای زبان گیلیک در دهه‌های اخیر انجام شده است.
• آموزش: آموزش به زبان انگلیسی در سراسر کشور رایج است، اما یادگیری زبان ایرلندی در مدارس اجباری است. بر اساس آمار دولت ایرلند (۲۰۲۳)، حدود ۴۴٪ از مردم توانایی صحبت به زبان ایرلندی را دارند، اما تنها ۱.۷٪ به طور روزانه از آن استفاده می‌کنند.
• اقتصاد و فرهنگ: ایرلند به دلیل تسلط بالای مردم به انگلیسی، مقصدی جذاب برای شرکت‌های فناوری مانند گوگل و اپل است. همچنین، ادبیات انگلیسی‌زبان ایرلند (مانند آثار جیمز جویس و ساموئل بکت) شهرت جهانی دارد.

ج) مالت (Malta)

• زبان رسمی: مالتی و انگلیسی
• جمعیت: حدود ۵۴۳,۰۰۰ نفر (برآورد ۲۰۲۴)
• پایتخت: والتا
• ویژگی‌ها:
  • مالت به دلیل حاکمیت بریتانیا از سال ۱۸۱۴ تا ۱۹۶۴، زبان انگلیسی را به عنوان زبان رسمی حفظ کرده است. زبان مالتی، که ریشه در زبان‌های سامی و عربی دارد، زبان اصلی مردم محلی است.
  • انگلیسی به طور گسترده در تجارت، گردشگری، و آموزش استفاده می‌شود. مالت به دلیل آب‌وهوای مدیترانه‌ای و آموزش باکیفیت انگلیسی، مقصدی محبوب برای یادگیری زبان انگلیسی است.
  • بر اساس گزارش EF English Proficiency Index (۲۰۲۳)، مالت یکی از بالاترین سطوح تسلط به انگلیسی را در میان کشورهای غیربومی اروپا دارد.
• آموزش: سیستم آموزشی مالت دو زبانه است. دروس در مقاطع ابتدایی به مالتی و در مقاطع بالاتر به انگلیسی تدریس می‌شوند. دانشگاه مالت بسیاری از برنامه‌های خود را به انگلیسی ارائه می‌دهد.
• اقتصاد و فرهنگ: اقتصاد مالت به شدت به گردشگری و صنعت بازی‌سازی آنلاین (iGaming) وابسته است، که هر دو از زبان انگلیسی به عنوان زبان اصلی استفاده می‌کنند. فرهنگ مالت ترکیبی از تأثیرات بریتانیایی، ایتالیایی، و عربی است.

د) جبل‌الطارق (Gibraltar)

• زبان رسمی: انگلیسی
• جمعیت: حدود ۳۴,۰۰۰ نفر (برآورد ۲۰۲۴)
• پایتخت: جبل‌الطارق
• ویژگی‌ها:
  • جبل‌الطارق، قلمرو فرادریایی بریتانیا، از زبان انگلیسی در تمام امور رسمی، قانونی، و آموزشی استفاده می‌کند.
  • به دلیل نزدیکی به اسپانیا، زبان اسپانیایی نیز در میان مردم رایج است و بسیاری از ساکنان دو زبانه هستند. همچنین، زبان محلی “یانیتو” (Llanito)، ترکیبی از انگلیسی و اسپانیایی، در گفتار روزمره استفاده می‌شود.
  • موقعیت استراتژیک جبل‌الطارق در تنگه جبل‌الطارق، آن را به مرکز تجاری و گردشگری تبدیل کرده که زبان انگلیسی در آن نقش کلیدی دارد.
• آموزش: سیستم آموزشی مشابه بریتانیا است و زبان انگلیسی در تمام مقاطع تحصیلی غالب است. برنامه‌های درسی از استانداردهای بریتانیایی پیروی می‌کنند.
• اقتصاد و فرهنگ: اقتصاد جبل‌الطارق به خدمات مالی، گردشگری، و کشتیرانی وابسته است. زبان انگلیسی به دلیل روابط تجاری با بریتانیا و سایر کشورهای انگلیسی‌زبان، حیاتی است.

۲. نقش زبان انگلیسی در اروپا

زبان انگلیسی نه تنها در کشورهای ذکرشده، بلکه در سراسر اروپا به عنوان زبان بین‌المللی شناخته می‌شود. در کشورهایی مانند هلند، سوئد، دانمارک، و نروژ، سطح تسلط به انگلیسی بسیار بالاست (بیش از ۹۰٪ بر اساس EF English Proficiency Index ۲۰۲۳)، اما این کشورها به طور رسمی انگلیسی‌زبان نیستند. دلایل اهمیت انگلیسی در اروپا عبارت‌اند از:

• جهانی‌سازی: انگلیسی زبان اصلی تجارت، فناوری، و دیپلماسی است. بسیاری از شرکت‌های چندملیتی در اروپا از انگلیسی به عنوان زبان کاری استفاده می‌کنند.
• آموزش: دانشگاه‌های اروپایی، حتی در کشورهای غیرانگلیسی‌زبان، برنامه‌های زیادی به انگلیسی ارائه می‌دهند تا دانشجویان بین‌المللی را جذب کنند.
• گردشگری: در مالت و جبل‌الطارق، انگلیسی به جذب گردشگران از سراسر جهان کمک می‌کند.
• تأثیر فرهنگی: فیلم‌ها، موسیقی، و رسانه‌های انگلیسی‌زبان تأثیر عمیقی بر فرهنگ اروپا دارند.

۳. تاریخچه زبان انگلیسی در اروپا

زبان انگلیسی از زبان‌های ژرمنی غربی سرچشمه گرفته و در طول قرون با تأثیر از زبان‌های لاتین، فرانسوی (پس از فتح نورمن‌ها در سال ۱۰۶۶)، و نوردیک تکامل یافته است. گسترش انگلیسی در اروپا به عوامل زیر بستگی داشت:

• امپراتوری بریتانیا: در قرن‌های ۱۸ و ۱۹، بریتانیا مناطق زیادی از جمله مالت (۱۸۱۴) و جبل‌الطارق (معاهده اوترخت، ۱۷۱۳) را تحت کنترل خود درآورد و زبان انگلیسی را به این مناطق معرفی کرد.
• استقلال ایرلند: پس از استقلال ایرلند در سال ۱۹۲۲، انگلیسی به دلیل نفوذ تاریخی و کاربردی بودن، زبان غالب باقی ماند.
• جهانی‌سازی مدرن: پس از جنگ جهانی دوم، نفوذ فرهنگی آمریکا و گسترش رسانه‌های انگلیسی‌زبان باعث شد انگلیسی به زبان بین‌المللی اروپا تبدیل شود.

۴. چالش‌ها و فرصت‌ها

چالش‌ها:

• حفظ زبان‌های محلی: در ایرلند، زبان گیلیک در معرض خطر کم‌رنگ شدن است، زیرا تنها ۱.۷٪ از مردم به طور روزانه از آن استفاده می‌کنند. در مالت، زبان مالتی نیز با رقابت انگلیسی مواجه است.
• تأثیرات سیاسی: در جبل‌الطارق، تنش‌های سیاسی با اسپانیا (به‌ویژه پس از برکسیت) بر استفاده از زبان انگلیسی و اسپانیایی تأثیر گذاشته است.
• هویت فرهنگی: در برخی مناطق، استفاده گسترده از انگلیسی ممکن است به تضعیف هویت فرهنگی محلی منجر شود.

فرصت‌ها:

• اقتصادی: زبان انگلیسی به این کشورها کمک کرده تا در بازارهای جهانی، به‌ویژه در فناوری، گردشگری، و خدمات مالی، جایگاه ویژه‌ای داشته باشند.
• آموزش بین‌المللی: مالت و ایرلند به دلیل آموزش به زبان انگلیسی، مقاصد محبوبی برای دانشجویان بین‌المللی هستند.
• گردشگری: زبان انگلیسی به جذب گردشگران در مالت و جبل‌الطارق کمک کرده است.

۵. مقایسه با سایر کشورهای اروپایی

اگرچه فقط چهار منطقه به طور رسمی انگلیسی‌زبان هستند، کشورهای دیگر اروپا نیز تسلط بالایی به انگلیسی دارند. جدول زیر مقایسه‌ای بین این مناطق و چند کشور غیرانگلیسی‌زبان با تسلط بالا به انگلیسی ارائه می‌دهد:

۶. حقایق جالب درباره زبان انگلیسی در این کشورها

• بریتانیا: لهجه‌های محلی مانند Geordie (در نیوکاسل) و Scouse (در لیورپول) گاهی برای انگلیسی‌زبانان غیربومی نیز چالش‌برانگیز هستند.
• ایرلند: کلمه “craic” (به معنای سرگرمی یا خوش‌گذرانی) از زبان ایرلندی وارد انگلیسی شده و در گفتار روزمره رایج است.
• مالت: مالت یکی از معدود کشورهای اروپایی است که زبان رسمی‌اش ریشه سامی دارد، اما انگلیسی به دلیل گردشگری و آموزش بسیار پرکاربرد است.
• جبل‌الطارق: زبان یانیتو، که ترکیبی از انگلیسی، اسپانیایی، و واژگان محلی است، نمونه‌ای منحصربه‌فرد از تأثیرات چندزبانه است.

۷. نتیجه‌گیری

کشورهای انگلیسی‌زبان اروپا، یعنی بریتانیا، ایرلند، مالت، و جبل‌الطارق، به دلیل تاریخچه استعماری، موقعیت جغرافیایی، و سیاست‌های فرهنگی، زبان انگلیسی را به عنوان زبان رسمی یا اصلی پذیرفته‌اند. این زبان نه تنها در ارتباطات روزمره، بلکه در آموزش، تجارت، فناوری، و گردشگری نقش کلیدی ایفا می‌کند. در عین حال، این کشورها با حفظ زبان‌های محلی خود، مانند گیلیک و مالتی، تنوع زبانی و فرهنگی را حفظ کرده‌اند. مقایسه این مناطق با کشورهای غیرانگلیسی‌زبان اروپا نشان می‌دهد که انگلیسی به عنوان زبان بین‌المللی در سراسر قاره نفوذ عمیقی دارد و فرصت‌های اقتصادی و فرهنگی بی‌شماری را فراهم آورده است.