رومانی برای زندگی، کشوری که کمتر از ۲۰ سال پیش یکی از فقیرترین اعضای اتحادیه اروپا بود، امروز با رشد اقتصادی پایدار، هزینه‌های پایین زندگی، طبیعت بکر و فرصت‌های شغلی روبه‌رشد، به مقصدی جذاب برای مهاجران، دانشجویان، دیجیتال‌نومدها و بازنشستگان تبدیل شده است. این کشور با مساحت ۲۳۸,۰۰۰ کیلومتر مربع، جمعیتی حدود ۱۹ میلیون نفر و پایتختی به نام بخارست (که به «پاریس کوچک شرق اروپا» معروف است)، ترکیبی از تاریخ غنی، فرهنگ گرم و زیرساخت‌های در حال توسعه را ارائه می‌دهد. اگر به دنبال کشوری هستید که هم در اتحادیه اروپا باشد، هم هزینه‌های زندگی‌اش معقول باشد و هم طبیعت و امنیت بالایی داشته باشد، رومانی می‌تواند گزینه‌ای ایده‌آل برای شما باشد. در این راهنمای کامل، تمام جنبه‌های زندگی در رومانی را با جزئیات واقعی، تجربیات مهاجران و نکات عملی بررسی می‌کنیم. با یوروگردی همراه باشید.
جغرافیا، آب‌وهوا و تنوع طبیعی
رومانی در تقاطع اروپای شرقی و غربی قرار دارد و با کشورهای مجارستان، صربستان، بلغارستان، اوکراین و مولداوی هم‌مرز است. این کشور دسترسی مستقیم به دریای سیاه دارد و سواحل کنستانتا و مامایا از محبوب‌ترین مقاصد تابستانی هستند. کوه‌های کارپات که بیش از یک‌سوم کشور را پوشش می‌دهند، فرصت‌های بی‌نظیری برای اسکی، کوهنوردی و طبیعت‌گردی فراهم می‌کنند. دلتای دانوب، دومین دلتای بزرگ اروپا و میراث جهانی یونسکو، زیستگاه پرندگان نادر و ماهی‌های کمیاب است و تورهای قایق‌سواری در آن بسیار محبوب است.
آب‌وهوای رومانی قاره‌ای و معتدل است. تابستان‌ها گرم و آفتابی (۲۵ تا ۳۵ درجه سانتی‌گراد) و زمستان‌ها سرد و برفی (تا منفی ۱۵ درجه در مناطق کوهستانی) هستند. بهار و پاییز بهترین فصل‌ها برای سفر و زندگی هستند، زیرا هوا ملایم و مناظر رنگارنگ می‌شوند. اگر از سرمای شدید خوشتان نمی‌آید، مناطق ساحلی دریای سیاه یا شهرهای جنوبی مانند کرایووا گزینه‌های بهتری هستند. در مقابل، شهرهایی مانند براشوو و سیبیو در زمستان منظره‌ای جادویی از برف و قلعه‌های قرون‌وسطی دارند.
هزینه زندگی: یکی از ارزان‌ترین کشورهای اتحادیه اروپا
رومانی همچنان یکی از ارزان‌ترین کشورهای عضو اتحادیه اروپا است. هزینه ماهانه زندگی یک نفر (بدون احتساب اجاره) در سال ۲۰۲۵ حدود ۵۰۰ تا ۷۰۰ یورو و برای یک خانواده چهار نفره حدود ۱۸۰۰ تا ۲۵۰۰ یورو برآورد می‌شود. در بخارست، اجاره یک آپارتمان یک‌خوابه در مرکز شهر بین ۳۵۰ تا ۶۰۰ یورو، و آپارتمان سه‌خوابه بین ۶۰۰ تا ۱۰۰۰ یورو است. در شهرهای کوچک‌تر مانند تیمی‌شوارا یا یاش، این ارقام تا ۳۰ درصد کمتر می‌شوند.
هزینه‌های روزمره نیز بسیار مقرون‌به‌صرفه هستند. یک ناهار کامل در رستوران معمولی حدود ۸ تا ۱۲ یورو، بلیط ماهانه حمل‌ونقل عمومی ۱۵ تا ۲۵ یورو، و قبض‌های آب، برق، گاز و اینترنت پرسرعت برای یک آپارتمان ۸۵ متری حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰ یورو است. خرید مواد غذایی برای یک نفر در ماه حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ یورو هزینه دارد و بازارهای محلی (piețe) بهترین مکان برای خرید میوه، سبزیجات و لبنیات تازه با قیمت بسیار پایین هستند. اینترنت پرسرعت ۱ گیگابیتی در رومانی تنها ۸ تا ۱۲ یورو در ماه هزینه دارد که آن را به بهشت دیجیتال‌نومدها تبدیل کرده است.
در مقایسه با سایر کشورهای اروپایی، هزینه زندگی در بخارست حدود ۶۰ درصد ارزان‌تر از پاریس، ۴۰ درصد ارزان‌تر از برلین و حتی ۲۰ درصد ارزان‌تر از بوداپست است. با این حال، هزینه‌های پنهان مانند مالیات بر درآمد برای فریلنسرها (۱۰ درصد + ۲۵ درصد بیمه سلامت)، بیمه اجباری خودرو (۳۰۰ تا ۶۰۰ یورو در سال)، هزینه وکیل برای امور اقامت (۲۰۰ تا ۵۰۰ یورو) و گرمایش اضافی در زمستان (تا ۱۰۰ یورو در ماه) را نباید فراموش کرد.
اقتصاد، بازار کار و فرصت‌های شغلی
رومانی در دهه اخیر رشد اقتصادی میانگین ۴ تا ۵ درصد داشته و یکی از سریع‌ترین اقتصادهای در حال رشد در اتحادیه اروپا است. حوزه‌های فناوری اطلاعات، خودروسازی، خدمات برون‌سپاری و گردشگری از ستون‌های اصلی اقتصاد هستند. کلوژ-نپوکا به «سیلیکون ولی رومانی» معروف است و شرکت‌های بزرگی مانند Siemens، Bosch، Microsoft و Amazon در آن دفتر دارند. حداقل دستمزد خالص در سال ۲۰۲۵ حدود ۷۳۰ یورو است، اما میانگین حقوق در حوزه IT بین ۱۵۰۰ تا ۳۵۰۰ یورو، در مهندسی ۱۲۰۰ تا ۲۵۰۰ یورو و در آموزش ۷۰۰ تا ۱۲۰۰ یورو است.
نرخ بیکاری حدود ۵ تا ۶ درصد است و فرصت‌های شغلی برای متخصصان خارجی، به‌ویژه در IT، بسیار زیاد است. تسلط به زبان انگلیسی در این حوزه کافی است، اما یادگیری زبان رومانیایی شانس استخدام در شرکت‌های محلی و دولتی را به شدت افزایش می‌دهد. فرهنگ کاری در رومانی ترکیبی از سخت‌کوشی اروپایی و آرامش بالکانی است. ساعات کاری معمولاً از ۸ صبح تا ۵ عصر است، اما در حوزه IT اضافه‌کاری رایج و با حقوق اضافی همراه است. کارکنان حداقل ۲۰ تا ۲۵ روز تعطیلات سالانه دارند و تعطیلات رسمی متعددی مانند روز اتحاد (۱ دسامبر) و روز کارگر وجود دارد.
سیستم درمانی و کیفیت خدمات پزشکی
سیستم درمانی عمومی رومانی برای افراد بیمه‌شده (که از حقوق کسر می‌شود) رایگان است. بیمارستان‌های دولتی در شهرهای بزرگ مانند بخارست و کلوژ کیفیت قابل قبولی دارند، اما بیمارستان‌های خصوصی مدرن‌تر و مجهزتر هستند. بیمه خصوصی ماهانه ۲۰ تا ۵۰ یورو هزینه دارد و دسترسی سریع به متخصصان و تجهیزات پیشرفته را فراهم می‌کند. داروخانه‌ها در سراسر کشور در دسترس هستند و قیمت داروها بسیار پایین‌تر از میانگین اروپایی است. با این حال، در مناطق روستایی امکانات پزشکی محدودتر است و برای موارد جدی باید به شهرهای بزرگ مراجعه کرد.
آموزش، دانشگاه‌ها و مدارس بین‌المللی
تحصیل در دانشگاه‌های دولتی برای شهروندان اتحادیه اروپا رایگان است و دانشجویان بین‌المللی سالانه ۳۰۰۰ تا ۶۰۰۰ یورو پرداخت می‌کنند. دانشگاه بابش-بویایی در کلوژ برای رشته‌های پزشکی به زبان انگلیسی بسیار محبوب است و دانشگاه پلی‌تکنیک بخارست در مهندسی شهرت جهانی دارد. مدارس بین‌المللی در بخارست و کلوژ سالانه ۸۰۰۰ تا ۱۸۰۰۰ یورو هزینه دارند و برنامه‌های British یا IB ارائه می‌دهند.
مهاجرت، اقامت و راه‌های قانونی ورود
مهاجرت به رومانی از طریق کار، تحصیل، سرمایه‌گذاری، ازدواج یا ویزای دیجیتال نومد امکان‌پذیر است. ویزای کاری نیاز به پیشنهاد شغلی معتبر دارد و ویزای دیجیتال نومد برای افرادی با درآمد ماهانه حداقل ۳۳۰۰ یورو صادر می‌شود. اقامت موقت ۱ تا ۵ سال اعتبار دارد، اقامت دائم پس از ۵ سال و شهروندی پس از ۸ سال (با آزمون زبان و فرهنگ) اعطا می‌شود. ایرانیان می‌توانند با e-Visa تا ۹۰ روز بدون ویزا وارد شوند. فرآیند بوروکراتیک تمدید اقامت گاهی تا ۵ ساعت صف در پلیس مهاجرت طول می‌کشد، بنابراین صبر و برنامه‌ریزی ضروری است.
فرهنگ، غذا و سبک زندگی روزمره
مردم رومانی خونگرم، مهمان‌نواز و خانواده‌محور هستند، اما در ابتدا ممکن است با غریبه‌ها محتاط باشند. غذاهای سنتی مانند سارماله (کلم پیچیده با گوشت)، میتی‌تی (سوسیس کبابی)، پاپاناش (دونات با خامه و مربا) و سوپ چوربا بسیار محبوب و ارزان هستند. یک روز معمولی در بخارست ممکن است با قهوه صبحگاهی در کافه‌ای دنج (۲ یورو)، رفت‌وآمد با مترو (۱ یورو)، ناهار در cantină (۵ یورو)، پیاده‌روی در پارک Herăstrău و شام با دوستان در Old Town به پایان برسد.
امنیت در رومانی بسیار بالاست و نرخ جرم و جنایت پایین‌تر از بسیاری از کشورهای اروپایی است. فستیوال‌های موسیقی مانند Untold و Electric Castle در کلوژ هزاران گردشگر را جذب می‌کنند. احترام به سالمندان و خانواده در فرهنگ رومانیایی بسیار مهم است و عبارت «încet, încet» (آهسته آهسته) نشان‌دهنده رویکرد آرام به زندگی و کار است.
شهرهای مناسب برای زندگی
بخارست پایتخت پرجنب‌وجوش با فرصت‌های شغلی فراوان است و برای جوانان و متخصصان ایده‌آل است. کلوژ-نپوکا مرکز فرهنگی و فناوری با فضای دانشگاهی پویا، برای دانشجویان و برنامه‌نویسان مناسب است. تیمی‌شوارا شهری آرام و نزدیک به مرز با کیفیت زندگی بالا، برای خانواده‌ها و بازنشستگان عالی است. براشوو با کوه‌ها و قلعه بران (قلعه دراکولا) برای طبیعت‌گردان و دورکارها جذاب است و کنستانتا با سواحل زیبا برای علاقه‌مندان به دریا بهترین انتخاب است. شهرهای کوچک‌تر مانند سیبیو و یاش تعادل خوبی بین آرامش و امکانات ارائه می‌دهند.
زندگی در روستاها در مقابل شهرها
زندگی در روستاهای رومانی تجربه‌ای کاملاً متفاوت است. خانه‌ای ۵۰ متری با باغ در روستا ممکن است تنها ۳۰,۰۰۰ یورو هزینه داشته باشد و غذای ارگانیک، هوای پاک و آرامش مطلق ارائه دهد. اما اینترنت ضعیف، فاصله زیاد تا بیمارستان و حمل‌ونقل محدود از معایب آن است. در مقابل، شهرهای کوچک مانند سیبیو ترکیبی از امکانات شهری و آرامش روستایی را با هزینه‌های پایین‌تر از بخارست ارائه می‌دهند.
خرید خانه، سرمایه‌گذاری و دیجیتال نومد‌ها
قیمت متوسط هر مترمربع آپارتمان در بخارست ۱۵۰۰ تا ۳۰۰۰ یورو و در کلوژ حدود ۱۰۰۰ تا ۲۰۰۰ یورو است. بازگشت سرمایه از اجاره ۵ تا ۷ درصد در سال است و مالیات سالانه ملک تنها ۰.۱ درصد ارزش آن است. خارجی‌ها می‌توانند آپارتمان بخرند، اما برای زمین باید شرکت ثبت کنند. رومانی بهشت دیجیتال‌نومدها است. اینترنت ۱ گیگابیتی با ۱۰ یورو در ماه، فضاهای coworking با ۱۰۰ تا ۲۰۰ یورو در ماه و ویزای یک‌ساله دیجیتال نومد، آن را به مقصدی ایده‌آل برای دورکارها تبدیل کرده است.
تجربیات واقعی مهاجران
یک برنامه‌نویس ایرانی در کلوژ می‌گوید: «اولش زبان رومانیایی سخت بود، اما بعد از ۶ ماه با حقوق ۲۰۰۰ یورو آپارتمان گرفتم و حالا با دوستان رومانیایی‌ام در فستیوال Untold می‌روم. فقط زمستان‌ها کمی افسرده‌کننده است.» یک بازنشسته آلمانی در تیمی‌شوارا می‌گوید: «با حقوق بازنشستگی ۱۲۰۰ یورو، مثل پادشاه زندگی می‌کنم. خانه‌ام باغ بزرگی دارد و هر هفته به کوه می‌روم.»
مشکلات واقعی و معایب زندگی در رومانی
با وجود مزایای فراوان، رومانی چالش‌هایی نیز دارد. بوروکراسی پیچیده در ادارات دولتی، به‌ویژه پلیس مهاجرت، گاهی مهاجران را کلافه می‌کند. رانندگی در جاده‌های رومانی خطرناک است و این کشور یکی از بالاترین نرخ‌های تصادف در اروپا را دارد. تبعیض گاه‌به‌گاه علیه غیراروپایی‌ها در اجاره خانه یا استخدام وجود دارد. زمستان‌های طولانی و سرد در شهرهای شمالی می‌تواند باعث افسردگی فصلی شود و آلودگی هوا در بخارست در فصل گرمایش (به دلیل استفاده از زغال‌سنگ) مشکل‌ساز است.
مقایسه با کشورهای همسایه
در مقایسه با بلغارستان، رومانی طبیعت زیباتری دارد اما حقوق IT در آن بالاتر است. مجارستان حقوق بالاتری ارائه می‌دهد اما هزینه زندگی‌اش بیشتر است. صربستان ارزان‌تر است اما خارج از اتحادیه اروپا قرار دارد و آزادی سفر در شنگن را ندارد.
راهنمای گام‌به‌گام شروع زندگی در رومانی
ابتدا شهر و حوزه شغلی خود را انتخاب کنید. سپس در سایت‌هایی مانند eJobs.ro یا LinkedIn شغل پیدا کنید. پس از دریافت پیشنهاد شغلی، برای ویزای کاری D/AM اقدام کنید. با ورود به رومانی، در پلیس مهاجرت ثبت‌نام کنید، حساب بانکی در ING یا BCR باز کنید و بیمه سلامت تهیه کنید. در نهایت، با اپلیکیشن‌هایی مانند Bolt برای حمل‌ونقل و Glovo برای سفارش غذا، زندگی روزمره‌تان را آغاز کنید.
نتیجه‌گیری: رومانی برای چه کسانی مناسب است؟
رومانی برای برنامه‌نویسان، دانشجویان پزشکی، بازنشستگان، طبیعت‌دوستان و سرمایه‌گذاران در املاک ایده‌آل است. اگر حقوق بسیار بالا یا آب‌وهوای گرم دائمی می‌خواهید، شاید آلمان یا اسپانیا بهتر باشد. اما اگر به دنبال تعادل بین کیفیت زندگی، هزینه پایین و فرصت‌های روبه‌رشد هستید، رومانی می‌تواند خانه دوم شما شود. با صبر، یادگیری زبان و برنامه‌ریزی دقیق، زندگی در این کشور زیبا و مهمان‌نواز تجربه‌ای فراموش‌نشدنی خواهد بود.
برای اطلاعات بیشتر، به سایت رسمی مهاجرت (igi.mai.gov.ro) مراجعه کنید یا در گروه‌های «ایرانیان رومانی» در تلگرام و فیسبوک عضو شوید. موفق باشید! 🇷🇴✨
