همه چیز درباره استانبول کارت چیست؟ راهنمای کامل و جامع ۱۴۰۴ (۲۰۲۵)

استانبول کارت، کارت هوشمند حمل‌ونقل عمومی شهر استانبول است که مثل یک کیف پول الکترونیکی عمل می‌کند و تقریباً تمام وسایل نقلیه عمومی شهر را پوشش می‌دهد. بدون این کارت، هزینه حمل‌ونقل در استانبول بسیار گران‌تر و دردسرسازتر می‌شود. این کارت نه تنها برای سفرهای روزانه، بلکه برای دسترسی به توالت‌های عمومی، پارکینگ‌ها و حتی دوچرخه‌های اشتراکی هم مفید است. در این راهنمای به‌روز شده (بر اساس اطلاعات رسمی دسامبر ۲۰۲۵)، همه جزئیات از خرید تا استفاده، تخفیف‌ها، مشکلات رایج و نکات جدید مانند ادغام با والت‌های موبایل را پوشش می‌دهیم. با یوروگردی همراه باشید.

کدام وسایل نقلیه با استانبول کارت قابل پرداخت هستند؟

استانبول کارت در بیش از ۹۰٪ وسایل نقلیه عمومی استانبول معتبر است:

• مترو (Metro): تمام خطوط M1، M2، M3، M4، M5 و غیره.
• متروبوس (Metrobüs): خطوط پرترافیک از آسیایی به اروپایی (مانند زیتون‌برنو به آکسارای).
• تراموا (Tramvay): خطوط T1 (بغدادجالار-کاباتاش)، T4، T5 و T6.
• فونیکولار (Füniküler): F1 (تکسیم-کاباتاش)، F2 (کاراکوی-بی‌اوغلو) و F3.
• کشتی‌های شهری (Vapur) و کشتی‌های سریع (Hızlı Feribot): خطوط Şehir Hatları، İDO و BUDO (از امینونو به کادیکوی، یوکسک‌کالدرون و غیره).
• اتوبوس‌های شهرداری (İETT): تمام اتوبوس‌های شهری، از جمله خطوط شبانه (Gece Otobüsü).
• مارمارای (Marmaray): قطار حومه زیر تونل بسفر (از حاج‌اوسمنگار به گبزه).
• اکسپرس بس‌های BRT: مانند BVIST و BVİ.
• اکثر مینی‌بوس‌ها و اتوبوس‌های خصوصی: که علامت «İstanbulkart Geçerlidir» دارند (دولموش‌ها در مناطق حومه).
• تله‌کابین‌ها: مانند تله‌کابین ماعجه‌چشمه (Maçka-Çilingir) و ایوپ (Eyüp-Pierre Loti).
• سایر خدمات: توالت‌های عمومی شهرداری (۵۰–۲ لیر)، پارکینگ‌های شهرداری (ساعتی ۱۰–۲۰ لیر)، دوچرخه‌های اشتراکی İsbike (ساعتی ۵ لیر) و حتی برخی آسانسورهای عمومی.

نکته جدید ۲۰۲۵: از دسامبر ۲۰۲۵، استانبول کارت در خطوط جدید مترو مانند M9 (اتم‌کوی-فیندیکلی) و کشتی‌های برقی جدید (Deniz Otobüsü) هم معتبر است.

انواع استانبول کارت (به‌روزرسانی دسامبر ۲۰۲۵)

انواع کارت بر اساس کاربری متفاوت است. برای گردشگران، کارت معمولی بهترین گزینه است:

هزینه‌ها و تخفیف‌ها (به‌روزرسانی دسامبر ۲۰۲۵)

به دلیل تورم، قیمت‌ها از آگوست ۲۰۲۵ افزایش یافته و در دسامبر ثابت مانده. بدون کارت، بلیت تک‌سفری ۴۰–۶۰ لیر است!

• تخفیف انتقال: تا ۶ سفر در ۲–۳ ساعت (بسته به وسیله) با ۳۰–۵۰٪ صرفه‌جویی.
• حداکثر شارژ: ۵۰۰ لیر (بیشتر از آن، کارت قفل می‌شود).
• کارمزد شارژ نقدی: ۲–۱۰ لیر (بسته به مبلغ، در دستگاه‌های Biletmatik).
• منبع: بر اساس سایت رسمی IETT و İstanbulkart (دسامبر ۲۰۲۵).

نکته مهم: هر کارت فقط برای یک نفر است. در مترو/مارمارای، تا ۵ نفر می‌توانند پشت سر هم کارت بزنند (اما فقط یکی تخفیف کامل می‌گیرد). در کشتی‌های خط امینونو-کادیکوی، دو نفر با یک کارت مجاز است (فقط این خط!).

از کجا بخریم و شارژ کنیم؟ (با نقشه و نکات دقیق)

محل خرید (بهترین نقاط برای گردشگران):

• دستگاه‌های زرد Biletmatik: در تمام ایستگاه‌های مترو، متروبوس، تراموا و اسکله‌ها. انتخاب زبان انگلیسی دارند.
  • سلطان‌احمد: ایستگاه تراموا (نزدیک ایاصوفیه).
  • تکسیم: ایستگاه مترو/فونیکولار.
  • کادیکوی: اسکله کشتی.
• کیوسک‌های روزنامه‌فروشی و بوف‌ها: علامت İstanbulkart دارند (۵–۱۰ لیر کارمزد).
• سوپرمارکت‌ها: Migros، Şok، Bim (فقط شعبه‌های بزرگ).
• فرودگاه‌ها:
  • فرودگاه جدید استانبول (IST): طبقه -۲ (ورود حمل‌ونقل عمومی)، دستگاه‌های زرد + کیوسک ۲۴ ساعته. قیمت: ۱۳۰–۱۶۵ لیر (نقدی یا کارت).
  • صبیحا گوکچن (SAW): فقط کیوسک‌های خصوصی در ترمینال، ۱۵۰–۲۰۰ لیر (گران‌تر، مراقب کلاهبرداری باشید!).

شارژ (دولوم):

• دستگاه‌های زرد: فقط اسکناس ۱۰، ۲۰، ۵۰، ۲۰۰ لیر (۵ و ۱۰۰ نمی‌پذیرند!).
• اپ İstanbulkart Mobil: دانلود از App Store/Google Play. شارژ آنلاین با ویزا/مسترکارت (۳–۵٪ کارمزد). ترفند: با کارت Wise یا Revolut، کارمزد صفر!
• مغازه‌ها: با ۵–۱۰ لیر کارمزد.

ترفند شارژ با کارت خارجی بدون کارمزد: در اپ، بخش “Kredi Kartı ile Dolum” را انتخاب کنید. کارت‌های 3D Secure (مانند Wise) بدون هزینه اضافی کار می‌کنند. حداکثر ۵۰۰ لیر در هر بار.

اپلیکیشن رسمی İstanbulkart (به‌روزرسانی ۲۰۲۵)

• نام اپ: İstanbulkart Mobil (رایگان، با طراحی جدید “İstanbul Loves You”).
• قابلیت‌ها:
  • شارژ آنلاین و مشاهده موجودی/تاریخچه سفرها.
  • QR کد برای شارژ آفلاین.
  • جدید: خرید کارت مجازی (Dijital Kart) با NFC برای گوشی‌های اندروید/iOS. از ژانویه ۲۰۲۵، ادغام با Google Wallet و Vodafone Pay (Apple Wallet هنوز محدود، فقط NFC شخصی‌سازی).
  • ورود با اثر انگشت/چهره، HES کد (اختیاری) و کمپین‌های تخفیف (مانند ۱۰٪ برای سفرهای شبانه).
• نقشه در اپ: نزدیک‌ترین نقاط شارژ و وسایل نقلیه را نشان می‌دهد.

کارت HES کددار برای خارجی‌ها (به‌روزرسانی ۲۰۲۵)

از مارس ۲۰۲۲، الزام HES کد (Hayat Eve Sığar) برای استانبول کارت برداشته شده و در ۲۰۲۵ هم نیازی نیست. اما اگر کارت قدیمی (قبل ۲۰۲۲) با HES ثبت‌شده دارید، هنوز کار می‌کند. برای گردشگران، کاملاً اختیاری است و فقط برای ردیابی کووید (که حالا کمرنگ شده) استفاده می‌شود.

استفاده از استانبول کارت با گوشی (NFC) – جدید ۲۰۲۵

• کارت مجازی: در اپ، کارت دیجیتال بسازید و با NFC گوشی (اندروید ۸+ یا iOS ۱۵+) به گیت بزنید. از اوایل ۲۰۲۵، Google Wallet و Vodafone Pay کامل پشتیبانی می‌کنند (Apple Wallet فقط برای شخصی‌سازی، نه پرداخت کامل).
• نحوه: اپ را باز کنید، NFC را فعال، کارت را به پشت گوشی بچسبانید و اسکن کنید. شارژ مستقیم از اپ.
• مزایا: بدون گم کردن کارت فیزیکی، موجودی آنلاین.

برگشت پول کارت در پایان سفر (۲۰۲۵)

• کارت فیزیکی: غیرقابل بازگشت (۱۳۰–۱۶۵ لیر سپرده از دست می‌رود).
• موجودی باقی‌مانده: برای کارت‌های شخصی‌سازی‌شده (با ID ترکیه یا اقامت)، در نقاط محدود:
  • ایستگاه‌های ینی‌کاپی، کادیکوی، تکسیم (دفاتر IETT).
  • گردشگران: انتقال به کارت جدید یا فروش به مسافر بعدی (در هتل‌ها رایج). حداکثر ۵۰۰ لیر قابل بازگشت.
• رفاند مسافتی: در متروبوس/مارمارای، اگر زود خارج شوید، دستگاه‌های بازگشت (iade) پول اضافه را برمی‌گرداند (فقط کارت‌های شخصی).

مقایسه هزینه با تاکسی و بیگ‌تورist بس (جدول ۷ روزه، ۲۰۲۵)

نکات مهم و ترفندها برای گردشگران (با عکس‌های توصیفی)

1. حتماً در بدو ورود بخرید – بدون آن، ۳–۴ برابر هزینه می‌کنید.
2. حداقل شارژ اولیه: ۲۰۰ لیر برای ۴–۵ روز.
3. گم کردن کارت: موجودی برگشت‌ناپذیر (مگر شخصی). پشتیبان بگیرید!
4. در متروبوس/اتوبوس: ورود و خروج کارت بزنید – وگرنه ۷۰ لیر جریمه! (دستگاه دو طرف دارد؛ عکس: تصویر دستگاه متروبوس).
5. چمدان بزرگ در تراموا T1: دو بار کارت بزنید (درب دوم).
6. ساعات شلوغ: ۷–۹ صبح و ۵–۷ عصر؛ اپ Moovit برای زمان‌بندی استفاده کنید.
7. جریمه‌ها: بدون کارت: ۱۰۰ لیر؛ کارت نزدن خروج: ۳۲–۷۰ لیر.
8. تاریخ انقضا: کارت ۳ سال معتبر، اما شارژ تا ۵۰۰ لیر.
9. عکس‌های مفید: دستگاه زرد Biletmatik (زرد با صفحه لمسی)، QR اپ، کیوسک معتبر (با علامت رسمی) vs. غیرمعتبر (بدون لوگو).

کارت‌های جایگزین برای گردشگران (۲۰۲۵)

• Istanbul Tourist Pass: حمل‌ونقل نامحدود + موزه‌ها (۱۲۰–۳۰۰ یورو، برای ۳–۷ روز).
• پرداخت تماس‌بی‌سیم: با مسترکارت در گیت‌ها (اما بدون تخفیف، حداکثر کرایه).
• Havaist Shuttle: از فرودگاه، ۵۰–۱۰۰ لیر (بدون نیاز به کارت).